Warmtepomp
Geld en energie besparen met een warmtepomp
Waarschijnlijk maak je voor het verwarmen van huis en water gebruik van een cv-ketel, een betrouwbaar systeem waar je vaak geen omkijken naar hebt. Tot het moment komt, gemiddeld na 15 jaar, dat de ketel aan vervanging toe is. Wil je dat moment voor zijn en een duurzame keuze maken? Denk dan eens aan een warmtepomp.
Een warmtepomp als energiebron voor je huis onttrekt warmte aan lucht of water. Daarna wordt deze warmte geschikt gemaakt voor warmte die te gebruiken is voor je warme water of huisverwarming. Er zijn verschillende soorten warmtepompen zoals een hybride warmtepomp, een volledig elektrische warmtepomp en een lucht-lucht warmtepomp.
Waarom is een warmtepomp zuiniger?Met elektriciteit kan je je huis verwarmen. Bijvoorbeeld met een elektrische kachel. Het rendement is dan echter niet meer dan 100%. En omdat elektriciteit duurder is dan gas (per kWh) is het zonde om met een elektrische kachel je huis te verwarmen. Een warmtepomp doet het slimmer. Deze onttrekt warmte aan de buitenlucht of de bodem en maakt de temperatuur hiervan hoger. De warmtepomp maakt gemiddeld van 1 kWh elektriciteit en 3 kWh omgevingswarmte in totaal 4 kWh warmte voor de verwarming. Ze zeggen wel eens dat een warmtepomp een rendement van 400% heeft. Natuurkundig klopt dat natuurlijk niet. Er gaat 100% in (drie kWh laagwaardige warmte en één kWh elektriciteit) en er komt 100% warmte uit (vier kWh hoogwaardiger warmte) (zie figuur). Een voordeel is dat de warmte van de omgeving gratis is. Eén kWh (betaalde) energie geeft vier kWh warmte. Dus voor je portemonnee is het rendement wel 400% ten opzichte van de elektrische kachel, vier keer zoveel warmte voor hetzelfde geld. Daarom wordt bij warmtepompen vaak over een COP (Coefficient of Performance) gesproken: de hoeveelheid nuttige warmte ten opzichte van de verbruikte elektriciteit. De COP van een warmtepomp schommelt met de buitentemperatuur. Naarmate het kouder wordt, wordt de COP lager. Daarom wordt bij de warmtepomp vaak een SCOP opgegeven. Dat is de gemiddelde COP over het stookseizoen in midden Europees klimaat. Hiermee worden warmtepompen onderling beter te vergelijken. |
Vraag de checklist warmtepomp aan
Wat staat er in checklist warmtepomp:
? Hoe werkt een warmtepomp?
? Welke warmtepomp is geschikt voor jouw huis?
? Kan ik een warmtepomp installeren?
Aanpassingen in huis
Wil je zoveel mogelijk rendement? Kies dan voor laagtemperatuur verwarming zoals vloerverwarming en LTV-radiatoren. Verder is goede isolatie (en kierdichting) van de woning erg belangrijk. En waar je goed isoleert, moet je goed ventileren. Vergeet dus niet om aan je ventilatie te denken.
Soorten warmtepompen
Warmtepompen kunnen op verschillende manieren worden ingezet: als hybride warmtepomp (aanvulling op de ketel) of de volledige warmtepomp (warmtepomp verzorgt helemaal zelfstandig de verwarming en het warm tapwater). Daarnaast is er nog de lucht-lucht warmtepomp, ook wel bekend als de airco. Grote verschil met de andere twee is dat de airco niet op het verwarmingssysteem van de woning is aangesloten. De airco verwarmt (of koelt) alleen de ruimte waar de binnenunit staat.
- hybride (lucht-water)
- all-electric (lucht-water of water-water)
- airco (lucht-lucht)
Hybride (lucht-water) warmtepomp
Bij deze warmtepomp behoud je gewoon je ketel. Het grootste gedeelte van het jaar verwarmt de warmtepomp jouw huis met behulp van warmte uit de buitenlucht. Maar als het op koude dagen goedkoper is om met de ketel te verwarmen, neemt die het automatisch over. Warm water wordt altijd met de ketel verwarmd, zodat je steeds voldoende warmt water tot je beschikking hebt. Als je woning een mechanische ventilatie heeft, kan de warmtepomp ook de warmte uit afgezogen lucht halen. We noemen dit dan een ventilatiewarmtepomp.
Voordelen van de hybride warmtepomp:
- Goedkopere installatie omdat je de radiatoren niet hoeft aan te passen.
- Lagere verwarmingskosten dan met gas.
- Ongeveer 50% besparing op gasverbruik.
- Je hebt minder isolatie nodig om woning toch warm te krijgen.
- Je kunt je bestaande tapwater systeem behouden, geen extra boiler nodig.
Nadelen van de hybride warmtepomp:
- Je blijft nog steeds gas gebruiken (met CO2 uitstoot). Niet 100% duurzaam.
- Je hebt nog steeds de vaste lasten voor gas.
- Besparing alleen op verwarming, niet op tapwater.
Let op: de buitenunit maakt geluid en trilt. Goede plaatsing is noodzakelijk. Ook kun je gebruik maken van een geluidsisolatiekast. De geluidsnorm is maximaal 40 dB bij de buren. Lees hier meer over de geluidseisen.
All-electric warmtepomp
Bij deze optie heb je geen gasketel meer. Het voordeel van een all-electric warmtepomp, ook wel ‘volledige warmtepomp’ genoemd, is dat je gebruikt kunt maken van 100% duurzame stroom. Je hebt lagere verbruikskosten dan bij een hybride warmtepomp of met gas. Als je een all-electric warmtepomp neemt kan je van het gas af, denk daarbij wel aan warm water opwekking en elektrisch koken.
Je hebt twee varianten van all-electric warmtepompen: water-water en lucht-water
Lucht-water warmtepomp (all-electric)
Dit is de meest voordelige variant voor all-electric. Het nadeel van deze warmtepomp is dat het rendement lager is en de buitenunit geluidhinder kan veroorzaken.
Water-water warmtepomp (all-electric)
Voor een water–water warmtepomp is het nodig om rondom je woning een gat te boren van minimaal 90 meter voor warmte-uitwisseling met de grond. Na installatie is er niks meer te zien van dit gat. Het rendement van een water–water warmtepomp is hoger dan een lucht–water warmtepomp. Een water–water warmtepomp kan ook passief koelen, wat steeds belangrijker wordt met de steeds warmer wordende zomers.
Het nadeel van een water-water warmtepomp is de aanschafprijs. Daarnaast is het ook niet overal toegestaan om te boren als je woning bijvoorbeeld in een drinkwaterwinningsgebied staat. Via de WKO-tool kun je controleren of jij in een drinkwaterwinningsgebied woont.
Lucht-Lucht warmtepomp
Een airco met een buitenunit kan niet alleen verkoeling bieden, maar ook dienen als een warmtebron. Dit type warmtepomp, bekend als een lucht-luchtwarmtepomp, haalt warmte uit de buitenlucht en geeft deze af aan de lucht in jouw woning.
Het verwarmen met een airco heeft enkele aandachtspunten. De airco kan alleen de ruimte verwarmen waarin een binnenunit is geplaatst, en het comfort verschilt van traditionele centrale verwarming. Een moderne airco met energielabel A++ of hoger kan echter vergelijkbaar rendement bieden als een lucht-water warmtepomp.
Het gebruik van een airco als warmtepomp vereist een aparte installatie voor warm water en is niet specifiek afgestemd op de centrale verwarming van jouw woning. Het is belangrijk om deze factoren mee te nemen in je keuze voor een efficiënte verwarmingsoplossing.
Tool: is de warmtepomp iets voor mij
Vul de tool in van Milieu Centraal en ontdek binnen twee minuten of een warmtepomp iets voor jouw woning is.
ISDE-subsidie
Wist je dat er momenteel subsidie zit op warmtepompen? Dit is wel afhankelijk van het type. Op lucht-lucht warmtepompen (airco’s) zit geen subsidie.
Verder oriënteren op de warmtepomp?
Bekijk de video van de consumentenbond.
Veelgestelde vragen
Wil je verder geholpen worden?
Dan kun je contact opnemen met een installateur. Of wil je eerst jouw vraag voorleggen aan het energieloket? Dat kan. Dan kijken we samen hoe jij het beste verder kunt.
Ik wil contact met het energieloket