1. Is netcongestie een probleem?

Netcongestie betekent eigenlijk dat het elektriciteitsnetwerk het zwaar heeft. Er is meer vraag naar stroom dan het net aankan, vooral op piekmomenten. Dit gebeurt vooral omdat we steeds meer stroom opwekken met zonnepanelen en windmolens die niet altijd constant energie leveren: soms is er te veel stroom tegelijk – bijvoorbeeld op een zonnige dag –  en soms te weinig, zoals op een bewolkte, windstille dag. Het netwerk is hier nog niet goed op aangepast, waardoor er knelpunten ontstaan zoals capaciteitstekort, distributieproblemen, automatisch uitschakelen van zonnepanelen.

2. Verwachting

De verwachting is dat dit probleem alleen maar groter wordt. We gaan in de toekomst nog meer elektriciteit gebruiken, denk aan elektrische auto’s en het verwarmen van huizen met warmtepompen. Het elektriciteitsnet moet dus flink worden uitgebreid en aangepast om deze pieken en dalen op te vangen en om te zorgen dat iedereen altijd genoeg stroom heeft.

3. Wat wordt er nu al aan gedaan

Netbeheerders zoals TenneT en Liander zijn druk bezig om het netwerk te verbeteren. Ze leggen bijvoorbeeld meer en dikkere kabels aan en bouwen nieuwe onderstations om de stroom beter te verdelen. Ze kijken ook naar slimme manieren om het netwerk te gebruiken, zodat het minder snel vol raakt. Dit is een grote klus die veel tijd en ruimte vraagt, zowel boven als onder de grond.

4. Wat kun je er zelf aan doen

Je kunt zelf ook een steentje bijdragen om netcongestie te verminderen. Een simpele manier is om je energieverbruik aan te passen aan de beschikbaarheid van energie. Gebruik bijvoorbeeld je wasmachine of vaatwasser als de zon schijnt en de zonnepanelen veel stroom opwekken. Dit helpt om de pieken in stroomgebruik te verlagen. Ook kun je overwegen om minder stroom te gebruiken door energiezuiniger apparaten te kiezen of je huis beter te isoleren. Elk klein beetje helpt om het net minder te belasten.

Mensen met een elektrische auto kunnen op dat moment hun auto opladen als er minder vraag naar elektriciteit is  met behulp van zogenaamde  ‘load balancers’ die de wagens gaan laden als er minder vraag is. Dit is bij de meeste laadpalen al mogelijk. En er zijn ook oplossingen waarbij je als eigenaar van een elektrische auto hieraan kan verdienen als je toestaat dat de netbeheerder bepaalt wanneer je auto geladen wordt (Jedlix).

5. Zijn zonnepanelen dan nog wel rendabel?

Zelfs met het probleem van netcongestie blijven zonnepanelen een rendabele investering. Dit komt omdat je door het gebruik van zonnepanelen minder afhankelijk bent van het elektriciteitsnet, als je de energie direct gebruikt of opslaat voor later gebruik. Ondanks de uitdagingen met het net kunnen eigenaren van zonnepanelen nog steeds besparen op hun energierekening en bijdragen aan een duurzamere wereld. Bovendien zijn er technologische ontwikkelingen zoals batterijopslagsystemen die het mogelijk maken om overtollige energie op te slaan en te gebruiken wanneer het net vol is. Deze oplossingen helpen de rendabiliteit van zonnepanelen te verhogen, zelfs in tijden van netcongestie.

Als je overweegt om zonnepanelen te installeren, is het goed om te weten dat ze soms automatisch uitschakelen als de spanning in het elektriciteitsnet te hoog wordt (dit is bij 253 volt).  Dit kan gebeuren op zonnige dagen wanneer er veel stroom wordt aangeboden en weinig stroom wordt verbruikt in de buurt. Hoewel dit mensen soms zorgen baart, is het belangrijk om te weten dat dit slechts een klein effect heeft op de totale hoeveelheid opgewekte energie. In werkelijkheid gaat minder dan 1% van alle opgewekte stroom verloren door dit verschijnsel.