Douchewater-warmteterugwinning (Douche-WTW)

Wat is het?

Het douchewater dat door het putje wegstroomt en afgevoerd wordt, is nog lauwwarm. De warmte daaruit kan hergebruikt worden. Met een douche-WTW stroomt het wegstromende water door een warmtewisselaar. Daarbij draagt het de warmte over aan het koude water dat naar de douche stroomt. Dit aangevoerde water wordt dus voorverwarmd. Alleen de warmte wordt overgedragen. De waterstromen blijven strikt gescheiden.

De douche-WTW zit dus in de waterafvoer van de douche. De WTW heeft ook een aansluiting op de waterleiding (voor aanvoer koud water) en een aansluiting op de douche en/of de ketel.

Doordat het koude water wordt voorverwarmd, hoeft de ketel minder hard te werken. Dit bespaart gas en draagt bij een het verlagen van de CO2-uitstoot. Heb je een warmtepomp, dan hoeft die minder hard te werken en heb je minder zonnepanelen nodig om in je energie te voorzien.

 

Verschillende systemen

Er zijn drie typen douche-WTW:

  • Verticaal: dubbelwandige afvoerpijp. Dit is een pijp van ca. 2 m die onder de badkamer wordt gemonteerd. Als er onder de badkamer geen ruimte in een leidingschacht is, komt de pijp in het zicht te hangen, maar dat kan je natuurlijk afwerken.
  • Onder de douchevloer: bij het doucheputje of de douchegoot komt een horizontale warmtewisselaar onder de vloer te liggen. De douchevloer wordt hiervoor dus open gebroken of verhoogd en vervolgens voorzien van nieuw tegelwerk.
  • Een losse douchebak met geïntegreerde douche-WTW. De douchebak zet je op de bestaande douchevloer. Je hoeft alleen de waterleidingen en de afvoer aan te koppelen. Je hebt dan wel een opstapje in de douche. Als je verhuist, neem je de douchebak mee.

 

De kosten van de verticale warmtewisselaar zijn het laagst en het rendement het hoogst. Dit geldt als je het tijdens een verbouwing doet. Als je de kosten voor de afwerking erbij telt, zal het totaal vergelijkbaar zijn met de andere opties. Er moet wel ruimte onder de badkamer zijn om de pijp te monteren. De pijp kan evt. ook op de badkamer verdieping gemonteerd worden, maar dan heb je een pomp voor het afvoerwater nodig. Het elektriciteitsverbruik van zo’n pomp valt overigens wel mee.

De verticale douche-WTW zal zich bij een gezin van drie personen die regelmatig gemiddeld doucht, binnen ca. 10 jaar terugverdienen. Bij de andere systemen is de terugverdientijd een stuk langer. Dit kan natuurlijk anders zijn als je een stortdouche hebt of als er veel of lang gedoucht wordt.

Waarom een douche-WTW?

In een tijd dat we zuinig proberen om te gaan met energie is het zonde om douchewater, waar nog energie in zit, gewoon weg te laten stromen. Met een douche-WTW kan je afhankelijk van het systeem en douchegedrag 25 tot 50% besparen op  het energieverbruik voor het douchen. Bij een ketel bespaar je dus gas (en stoot je minder CO2 uit). Als je een warmtepomp hebt, heb je minder zonnepanelen nodig om alle energie zelf op te wekken.

Douche-WTW gaat ca. 30 jaar mee en de materialen zijn recyclebaar, dus de milieu-impact van de fabricage is klein.

Als je een (warmtepomp)boiler gaat aanschaffen, heeft een douche-WTW een extra voordeel, namelijk dat de boiler kleiner kan zijn. Je verbruikt namelijk minder warm water (uit het boilervat) bij het douchen.

 

Ervaringen

Er zijn inmiddels enkele tienduizenden douche-WTW’s in Nederland geïnstalleerd. Dat ze nauwelijks in het nieuws zijn, is een goed teken. De verticale douche-WTW heeft inmiddels z’n betrouwbaarheid bewezen. Enkele gebruikers die al meer dan 10 jaar zo’n douche-WTW hebben, zijn daar zeer tevreden over en geven aan er geen problemen mee te hebben ondervonden.

 

Aandachtspunten

  • De douche-WTW werkt het beste in combinatie met een thermostatische mengkraan. Doordat de WTW even tijd nodig heeft om op te warmen en het even duurt voordat het opgewarmde water weer bij de kraan is, moet er de eerste minuten steeds meer ‘koud’ water bijgemengd worden. Bij de thermostatische kraan gaat het automatisch waardoor je daar geen omkijken naar hebt.
  • Let erop dat de tapdrempel van ketel laag genoeg is. Als je een spaardouche hebt en een douche-WTW, dan hoeft de ketel nog maar een heel klein beetje warm water te leveren. Het kan zijn dat de gevraagde hoeveelheid water onder de tapdrempel van de ketel komt en deze afslaat. Veel ketels hebben een tapdrempel van 1 tot 3 liter per minuut. Aangeraden wordt voor de combinatie spaardouche en douche-WTW een tapdrempel van 1,6 liter per minuut of lager aan te houden.
  • De waterdruk in de bakkamer moet goed zijn. De WTW zal de waterdruk iets verlagen. Als de waterdruk daardoor te laag wordt, komt er minder water uit de douche. Ook dit kan ervoor zorgen dat de ketel afslaat.
  • Verticale douche-WTW met warmtewisselaar in de afvoerpijp heeft een wat hoger rendement dan de horizontale systemen.

Er zijn drie manieren om de leiding, voor het verse voorverwarmde water, aan te aansluiten:

  1. Het voorverwarmde water gaat zowel naar de mengkraan van de douche als naar de ketel. Doordat de flow in de warmtewisselaar wat hoger is, zal de besparing hier het hoogste zijn.
  2. Het voorverwarmde water gaat alleen naar de mengkraan. Dit vergt minder leidingwerk. Met deze manier van aansluiten heb je bij het douchen snel de volle capaciteit van de warmtewisselaar benut. Vooral als je kort doucht, is hierbij de besparing vrijwel even hoog als bij optie 1.
  3. Het voorverwarmde water gaat alleen naar de ketel. Het duurt dan langer voordat het voorverwarmde water weer bij de douche terug is. Bovendien neemt het rendement van de ketel wat af. Deze variant vergt een grotere investering (langere leiding) en heeft juist een iets lagere besparing.

De opties 1 en 3 kunnen alleen bij een ketel met Gaskeur-NZ.

  • Douchen met een douche-WTW is zuinig, maar kort douchen met douche-WTW is nog zuiniger.
  • Gebruik geen schuurmiddelen om de douche schoon te maken. De resten van de schuurmiddelen leiden tot verstopping van de warmtewisselaar.
  • Let bij de aanschaf van een horizontale douche-WTW op dat deze eenvoudig intern te reinigen is.