Natuurlijke ventilatie werkt niet altijd voldoende. Soms tocht het en doe je het klepraampje of ventilatierooster dicht. De lucht in huis wordt dan snel slechter. Ook als je met veel mensen bent, moet je handmatig extra ramen open zetten.

Als je je ventilatie wilt verbeteren met je bestaande situatie, kun je denken aan de volgende maatregelen:

1. Zelfregelende ventilatie-roosters

Heb je klepramen?

Vervang deze door vast glas met zelfregelende (of winddruk geregelde) ventilatieroosters.

Heb je geen klepramen?

Vervang op enkele plaatsen vast glas door vast glas met een zelfregelende ventilatieroosters. Heb je al ventilatieroosters? Vervang deze dan door zelfregelende.

Zelfregelende ventilatieroosters zorgen ervoor dat bij harde wind op de gevel de ventilatieroosters deels dicht gaan (maar nooit helemaal), zodat er bij elke windsnelheid een geringe luchthoeveelheid de woning in gaat. En als de wind afneemt, gaan ze weer verder open.

Voordelen van zelfregelende ventilatieroosters:

• Geen tocht doordat luchtstroom vrijwel constant is (en nooit te hard)
• Minder energieverliezen doordat er bij storm minder koude lucht binnen komt, die opgewarmd moet worden
• Binnen gezonde lucht omdat roosters altijd open kunnen blijven
• Betere luchtverdeling in de woning doordat er ondanks de wind, door alle roosters (in voor- en achtergevel) ongeveer evenveel lucht naar binnen komt
• Geluiddemping is mogelijk door een zogenaamde suskast. Dit is een rooster met geluidsabsorberend materiaal aan de binnenkant.

Aandachtspunten

• Plaats de ventilatieroosters zoveel mogelijk in de loopzone (dus bij voorkeur niet boven de bank) en hoog (dan heb je nog minder last van de luchtstroom).
• Zorg bij hogere vochtproductie of meer mensen in huis voor extra ventilatie.
• Plaats eventueel een afzuigventilator in de badkamer. Zie hieronder bij ‘Lokale afzuiging met een ventilator’.

2. Lokale afzuiging met een ventilator

Heb je in keuken, badkamer en/of toilet last van vocht of onplezierige luchtjes, plaats dan een afzuigventilator in dak of gevel. Luchtafzuiging is beter dan een open raam. Bij windstil weer wordt er dan toch voldoende geventileerd. En in de badkamer en de keuken werkt een afzuigventilator beter dan een open raam, omdat bij een open raam de muur rondom het raam afkoelt. Op de afgekoelde muur kan vocht condenseren. Als op een muur veelvuldig vocht condenseert, kan deze lang vochtig blijven waardoor schimmel kan ontstaan.

Een afzuigventilator kan in het raam worden gemonteerd, maar er kan ook een gat door de muur of door het dak worden geboord waar een kanaal met ventilator wordt aangelegd. Let hierbij goed op dat de opening waterdicht wordt afgewerkt.

3.Decentrale ventilatie met warmteterugwinning en vraagsturing

Je kunt in één of meer kamers een eigen ventilatiesysteem plaatsen. Per kamer komt er een ventilatie-unit in de buitenmuur die verse lucht inblaast en lucht uit de ruimte afzuigt. De unit is voorzien van warmteterugwinning (WTW), vraagsturing en evt. een radiator. Als er een radiator in zit, komt deze in de plaats van de huidige radiator.

Controleer of de gevel luchtdicht is. Als er naden of kieren zijn, dicht deze dan af. Heb je ventilatieroosters? Haal deze weg of maak ze goed dicht.

Houd de binnendeuren dicht. Zitten er kieren onder de binnendeuren? Plaats een drempel of tochtstrip (maar doe dit alleen bij kamers met een eigen ventilatie-unit).

Voor decentrale ventilatie hoef je geen kanalen aan te leggen, dus heb je minder onderhoud.

Voordelen decentrale ventilatie met WTW en vraagsturing:

• Warme afzuiglucht warmt verse inblaaslucht op:
  • Dit is comfortabel door warme inblaaslucht.
  • Energiebesparend (rendement tot 90%) omdat er geen koude lucht de kamer in stroomt, die weer opgewarmd moet worden.
• Op hete zomerdagen koelt de afzuiglucht de hete toevoerlucht juist af
• Gezond doordat er continu luchtverversing is die automatisch hoger wordt als dat nodig is (bij koken, douchen of veel bezoek).

Zorg wel voor een bypass of de mogelijkheid tot zomerstand. In de zomersituatie wil je overdag als het buiten heet is wel dat de afgezogen binnenlucht de warme verse buitenlucht afkoelt.

Vooral als je airco hebt loont dit. Maar als het ’s avonds buiten afkoelt, wil je niet dat de warme afzuiglucht de verse toevoerlucht voorverwarmt. Zomernachtventilatie (natuurlijke koeling) werkt het best als je met koele lucht ventileert. Een bypass zorgt ervoor dat de frisse toevoerlucht buiten de warmtewisselaar om de woning in gaat. Als er geen bypass mogelijk is, dan is een zomerstand handig. Die zorgt ervoor dat bij oververhitte woningen de balansventilatie ’s nachts alleen afzuigt. Je kan dan een raam openzetten om frisse lucht binnen te laten. Zie ook onze pagina over koelen zonder airco.

Een ventilatie-unit met WTW heeft stoffilters om de warmtewisselaar te beschermen tegen verstopping. Je kan de filter in de luchttoevoer vervangen door een fijnstoffilter zodat er minder pollen en roet met de verse lucht mee naar binnen komen. Je krijgt zo schonere lucht binnen dan door een open raam.

Aandachtspunt: geluid, in slaapkamers bij voorkeur < 25dB(A). Het geluidsniveau hoort op het energielabel van de ventilatie-unit vermeld te worden.

• Warmteterugwinning = Warmte uit afzuiglucht verwarmt verse toevoerlucht op: dit bespaart energie, is comfortabeler door warme toevoerlucht, is gezonder door de continue ventilatie.
• Vraagsturing = Sensoren meten CO2- en/of vochtgehalte en laten het ventilatiesysteem harder ventileren als het nodig is en automatische weer minder hard als het kan. Dit zorgt continu voor gezonde lucht voor een zo laag mogelijk energieverbruik.