Algemeen

Bij dit systeem is het belangrijk dat de lucht door de woning kan stromen. De lucht wordt afgezogen in keuken, badkamer en toilet (zogenaamde natte ruimten). Deze lucht moet weer aangevuld worden. Door ventilatieroosters of (klep)raampjes komt verse lucht de woning binnen. Dat gebeurt meestal in de verblijfsruimten (woon- en slaapkamers). Onder de binnendeuren zitten kieren waardoor de lucht van de verblijfsruimten via de gang naar de natte ruimten kan stromen. Om dit goed te laten werken moeten de ventilatieroosters of (klep)raampjes open staan en moeten de kieren onder de deur open blijven.

Heb of wil je triple glas plaatsen of wil/heb je vloerverwarming? Dan zijn ventilatieroosters of open ramen geen goede oplossing. In het stookseizoen zal de lucht, die binnenkomt, door z’n lage temperatuur naar beneden vallen. Bij triple glas wordt er minder gestookt, dus de koude lucht wordt niet door stijgende lucht meegenomen. Vloerverwarming levert weinig stroming onder het raam, zodat deze ook de koude lucht niet mee naar boven kan nemen. Wat dan? Kies voorlopig voor kiepramen. Dan kan je ventileren met het kiepraam in de kierstand. Maar laat ook balansventilatie met warmteterugwinning installeren. Zodra die is geplaatst, kan het kiepraam weer dicht.

Heb je mechanische ventilatie en wil je verbetering in je ventilatie aanbrengen? Denk dan aan de volgende mogelijkheden:

1. Energiezuinige ventilator met vraagsturing

De woning heeft mechanische ventilatie (afzuiging in keuken, badkamer en toilet).

Als de ventilatie nog wordt verzorgd door een oudere ventilatiebox met wisselstroomventilator, dan kan je een nieuwe energiezuinige ventilatiebox met gelijkstroomventilator (laten) plaatsen, deze bespaart op het elektriciteitsverbruik.

De energiezuinige ventilatiebox heeft als voordelen:

• Lager energieverbruik, en dus lagere kosten. De ventilatie-unit verdient zichzelf terug.
• Minder geluid.

Als je de ventilatiebox laat vernieuwen, kun je meteen vraagsturing laten aanbrengen. Deze zorgt ervoor dat als de CO₂ in de kamer (bij bezoek) of het vocht in de badkamer (bij douchen e.d.) of keuken (bij koken) toeneemt, dat de ventilator automatisch harder gaat werken en na een tijdje weer automatisch zachter gaat draaien. Zo heb je altijd voldoende verse lucht, maar ook niet teveel.

Aandachtspunt

Laat bij het plaatsen van de ventilatiebox de ventilatiekanalen reinigen.

2. Centrale balansventilatie met warmteterugwinning en vraagsturing

De woning heeft mechanische ventilatie (afzuiging in keuken, badkamer en toilet). Je kunt de ventilatiebox vervangen door een balansventilatiebox met warmteterugwinning en vraagsturing.

De opgewarmde lucht kan op twee manieren de woning worden ingeblazen:

1. Via de woon- en slaapkamers (zoals bij nieuwbouw). Er zijn dan wel luchtkanalen nodig voor de luchttoevoer, dus daar moet voldoende ruimte voor zijn. Denk aan een niet gebruikte schoorsteen of een leidingschacht.
2. Via het trapgat. Er bestaat een systeem met ventilatoren die zorgen voor luchtuitwisseling tussen kamers en trapgat. Het systeem is vraaggestuurd en is ontwikkeld door Brink.

Doorgaans zijn deze systemen vraaggestuurd, zodat er meer geventileerd wordt als het nodig is, en minimaal als het kan. Zo blijft de lucht fris met een minimaal energieverbruik.

Aandachtspunt

Systeem 1 is stiller omdat er alleen centrale ventilatoren zijn. De ventilatiebox kan op bijvoorbeeld de zolder hangen. Bij systeem 2 heb je naast de centrale ventilatoren ook nog een ventilator in elke kamer. Dit zijn geruisarme ventilatoren, maar sommige mensen hebben daar toch last van.

Warmteterugwinning = Warmte uit afzuiglucht verwarmt verse toevoerlucht op: dit bespaart energie, is comfortabeler door warme toevoerlucht, is gezonder door de continue ventilatie.

Vraagsturing = Sensoren meten CO₂– en/of vochtgehalte en gaan harder ventileren als het nodig is en automatische weer minder hard als het kan. Dit zorgt continu voor gezonde lucht voor een zo laag mogelijk energieverbruik.

3. Decentrale ventilatie met warmteterugwinning en vraagsturing

Je kan ook per vertrek (woon-/slaapkamer, keuken, badkamer en toilet) een ventilatie-unit in de buitenmuur plaatsen. Deze

• blaast verse lucht in
• zuigt lucht uit de ruimte af.

De ventilatie-unit is voorzien van warmteterugwinning, vraagsturing en evt. radiator. Vanwege de kosten en de hoeveelheid werk wordt er vaak voor gekozen om niet alle ruimten van een eigen ventilatie-unit te voorzien. Je kan ook alleen de woonkamer en/of een werk/studeerkamer van units voorzien. Kijk onder Hybride ventilatie.

Aandachtspunten

• Controleer of de gevel luchtdicht is. Als er naden of kieren zijn, dicht deze dan af. Heb je ventilatieroosters? Haal deze weg of maak ze goed dicht.
• Houd de binnendeuren dicht. Zitten er kieren onder de binnendeuren? Plaats een drempel of tochtstrip (maar doe dit alleen bij kamers met een eigen ventilatie-unit).
• Voor decentrale ventilatie hoef je geen kanalen aan te leggen, dus minder onderhoud.
• Neem een ventilatie-unit die een bypass of een zomerstand heeft. Als je tijdens een hittegolf de woning wil af laten koelen, wil je niet dat de toevoerlucht wordt opgewarmd. De bypass zorgt ervoor dat de lucht niet door de warmtewisselaar stroomt. Een zomerstand zorgt ervoor dat de unit alleen afzuigt. Door ramen open te zetten, kan de woning weer afkoelen.
• Een ventilatie-unit heeft stoffilters om de warmtewisselaar te beschermen tegen verstopping. Je kan de filter in de luchttoevoer vervangen door een fijnstoffilter zodat er minder pollen en roet met de verse lucht mee naar binnen komt.
• Let op het geluid. In de slaapkamers is dat bij voorkeur < 25dB(A). Het geluidsniveau hoort op het energielabel vermeld te worden.

Warmteterugwinning = Warmte uit afzuiglucht verwarmt verse toevoerlucht op: dit bespaart energie, is comfortabeler door warme toevoerlucht, is gezonder door de continue ventilatie.

Vraagsturing = Sensoren meten CO2- en/of vochtgehalte en gaan harder ventileren als het nodig is en automatische weer minder hard als het kan. Dit zorgt continu voor gezonde lucht voor een zo laag mogelijk energieverbruik.